نکات مهم درباره بلبرینگ و رولبرینگ ها که باید بدانیم

آنچه که باید راجع به بلبرینگ بدانیم

بلبرینگ نقش به سزایی در عرصه صنعت ایفا میکنند، بهتر است علاوه بر توجه به برند یک بلبرینگ به خاصیت و کارکرد آن نیز توجه نمود.برای کاربرد بلبرینگ های صنعتی باید نکاتی را اولویت قرار دهیم.

نکات مهم درباره بلبرینگ و رولبرینگ ها به شرح ذیل توضیح داده شده است :

1. قطر خارجی بلبرینگ را به هیچ وجه نباید جوش دهیم.
2. در هر شرایطی باید از واشرهای مناسب آن بلرینگ استفاده شود :

• بلبرینگ های در معرض آب (سری 6000) از واشر لاستیکی،
• بلبرینگ های در معرض گرد غبار از واشر آهنی،
• بلبرینگ های روغنکاری شده، عدم نیاز به واشر.

3. هم تراز بودن وزن شافت و بلبرینگ با یکدیگر.
4. برای محیط های ویژه پر حرارت باید از بلبرینگ های سرامیکی استفاده نمود.
5. در محیط هایی که آب و رطوبت وجود دارد؛ باید از بلبرینگ های ضد زنگ که معمولأ سفید هستند، استفاده کرد.

نحوه محاسبه عمر بلبرینگ به زبان ساده

گاهی ممکن است در بین افراد فرض شود که بلبرینگ ها و رولبرینگ ها در صورتی که بــه درستی نگهداری شوند عمر نامحدود دارند که این تصور غلط است .

بلبرینگ ها و رولبرینگ ها که جزئی از یاتاقان های غلطشی هستند برای یک عمر محدود تولیــد می شوند و در صورتی که آنهــا در مقابل ورود گرد و غبار به درون شـان محافظت شود و روانکاری آنها به نحو صحیح انجام شود [ مقاله روانکاری بلبرینگ ها را مطالعه کنید ] دمای کاری آن یک دمای متعادل باشد ، می توان از حداکثــر عمر طراحی شده بلبرینگ ها و رولبرینگ ها استفاده کرد .

از آنجایی که یاتاقان های غلطشی تا فرسوده شدن کامل آن میلیون ها بار تحت بارگذاری قرار می‌گیــرند باید یک رابطه کمی را برای محاسبه عمر بلبرینگ و رولبرینگ استخـراج کرد ، که روش کلی برای محاسبه عمر بلبرینگ وجود دارد که بــه شرح زیر است .

۱- تعداد چرخش یک بلبرینگ یــا رولبرینگ تا از بروز اولیــن نشانه های فرسودگی

۲- تعداد ساعت های کار یک بلبرینگ یــا رولبرینگ با سرعت دوران مشخص تا از بروز اولیــن نشانه های فرسودگی

پس متوجه شدیــم که وقتی اصطلاحی را با عنوان “عمر بلبرینگ” گفته می شود منظور یکی از دو عبارت بالا است .

عامل اصلی خرابی بلبرینگ ها

یکی از نکات مهم درباره بلبرینگ و رولبرینگ ها که باعث پدیده اصلی که سبب تخریب و از کارافتــادگی بلبرینگ ها و رولبرینگ ها می شود ، پدیده خستگی است . تعریفی که برای پدیده خستگی وجود دارد بــه شرح زیر است :

شکست ماده در اثر اعمال تنش های متناوب کــه کمتر از استحکام تسلیم ماده است خستگی گفته می‌شود . تنش های متناوب سبب ایجاد میکرو ترک های در داخل ماده می شود که این ترک ها بــه مرور زمان توسعه می یابند و سبب ایجاد شکست ماده می شوند .

برای اینکــه به توان شاخص معینی از میزان ترک ایجاد شده در داخل ماده در نظر گرفت انجمن سازندگان یاتاقان های غلتشی یـــا ABMA که مخفف کلمـــه انگلیسی American Bearing Manufacturers Association است . [ مقاله آشنایی با استاندارد های مهندسی مکانیک مطالعه کنید ] این تعریف را ارائه کرد ، ایجاد حفره ایی به مساحت ۰/۰۰۱ اینــچ مربع بر روی سطح یاتاقان های غلتشی را به عنوان معیـــار برای عمر بلبرینگ در نظر گرفته می شود . اما مشخص شد که این شاخص نمی تواند معیار دقیقی برای عمر بلبرینگ باشد لذا دو عبارت عمر اسمی و عمر میانه را تعریف شد .

تعریف عمر نسبی و عمر میانه در یاتاقان های غلطشی

عمر اسمی اصطلاحی است که اولین بار انجمن سازندگان یاتاقان های غلتشی یـــا ABMA ارائه شد و اکثر تولید کنندگان معتبر یاتاقان های غلتشی آن را بکار می برند به معنای این است که یک تعداد یاتاقان غلتشی با مشخصات کاملاً مشابه در یک تعداد دور مشخص یــــا ساعات کارکرد با سرعـت دورانی مشخـص که فقط ۱۰ درصد از آنها خراب بشوند گفتــه می شود .

عمر میانه ، ۵۰ درصد عمر یک گروه از یاتاقان های غلتشی می باشد بــه عبارت دیگر عمر میانه یعنی یک تعداد دور مشخص یــــا ساعات کارکرد با سرعت دورانی مشخص که سبب تخریب ۵۰ درصد از یاتاقان های غلتشی می شود .

بیشتر سازندگان یاتاقان های غلتشی برای عمر اسمی یک معیــار تعریف می کنند که معمولاً برابر با ۱,۰۰۰,۰۰۰ دور است که البتـــه همانطور که اشاره شد چون یک معیار ثابت نیست ممکن است برخی از سازندگان یاتاقان های غلتشی از این رویکرد پیروی نکند که برای مثال عمر اسمی بلبرینگ تیمکن را به مدت ۳۰۰۰ ساعت در سرعت rev/min ۵۰۰ آزمایش می کند .

افراط یا تفریط در روانکاری ، کدام یک خطرناک تر است ؟!

در پاسخ به این سوال باید گفت مسئله افراط یا تفریط در روانکاری ، می تواند خطری بسیــار نزدیک برای دستگاه های صنعتی و به خصوص آنهایی که در آنها بلبرینگ و رولبرینگ نقش اصلی ایفا می کنند مانند پمپ های هیدرولیک ، گیربکس های صنعتی و ….. باشد .

افراط در روانکاری

یکی دیگر از نکات مهم درباره بلبرینگ ها این است که گریس کاری بیش از حد یک دست بیرینگ کامل ( مجموعه بلبرینگ یا رولبرینگ و یاتاقان دوکفه ایی ) با تزریق بیش از حد گریس ، باعث افزایش دمای بلبرینگ یا رولبرینگ خواهد شد و عمر مفید آن را کاهش می دهد .

وقتی که تمام محفظه یاتاقان از گریس پر می شود دو مشکل دیگر نیز به وجود می آید ، ۱) کار بلبرینگ یا رولبرینگ دو چندان می شود و هیچ زمانی بلبرینگ یا رولبرینگ در حال استراحت نمی باشند که علاوه بر افزایش مصرف برق برای مقابله با چسبندگی گریس ، کــه صرف خواهد شد . سبب کاهش عمر بلبرینگ یا رولبرینگ نیز می شود ۲) گریس کاری بیش از حد سبب ریزش گریس از بین محفظه می شود که در نتیجه آن امکان آلوده شدن گریس و ورود آلودگی به داخل یاتاقان نیـــز وجود دارد .

در روانکاری بلبرینگ یا رولبرینگ با گریس یک مسئله جدی دیگر وجود دارد و آن این است کــه گریس قابلیت انتقال حرارت ضعیفی دارد و اگر گریس کاری بیش از حد انجام شود ، حرارت مازاد نمی تواند خارج شود و سبب مشکلات ثانویــه خواهد شد . لازم به ذکر است که برخی از یاتاقان دوکفه ایی ، روزنــه ایی برای خروج گریس اضافی دارند که سبب می شود شاهد مشکلات گفته شده نباشیــم .

تفریط در روانکاری

در مورد مشکلات افراط در روانکاری توضیحات لازم ارائه شد ، اما در خصوص تفریط در روانکاری باید گفتــه شود که اثر متقابل افراط در روانکاری را بــه دنبال دارد به این معنا که عدم استفاده کافی از گریس سبب افزایش دما بلبرینگ یا رولبرینگ به علت پدیده اصطحکاک می شود و اگر که مجموعه یاتاقان و بلبرینگ یا رولبرینگ منفذ خالی داشتــه باشد احتمال ورود آلودگی به داخل مجموعه زیاد است .

برای نتیجه گیری باید گفت که تفریط در روانکاری یا استفاده کم از روانکار تاثیر مخرب تری را بــه دنبال دارد چرا که بعد از گذشت مدتی گریس می تواند اکسید شود و خاصیت خود را از دست بدهد و با جذب آلودگی ها خود به عنوان یک ساینده عمل کند و بلبرینگ یا رولبرینگ را بـــه سرعت تخریب کند .

مراقبت و نگهداری از بلبرینگ و رولبرینگ ها در حین کار

مراقبت و نگهداری از بلبرینگ و رولبرینگ ها بسیار حیاتی است چرا که نقش بلبرینگ و رولبرینگ ها در حقیقت مشابه ستون فقرات در بدن انسان می باشد ، و همانطور که بدون ستون فقرات حرکت را نمی توان تصور کرد بدون بلبرینگ و رولبرینگ ها نمی توان چرخش را برای دستگاه های صنعتی تصور کرد .

لذا برای این منظور بلبرینگ و رولبرینگ ها باید به طور منظم توسط تیم نگهداری و تعمیرات چک شوند تا عملکرد آنها همیشه در بالاترین سطح باشد. چون در بیشتر مواقع کار دستگاه بدون بلبرینگ و رولبرینگ ها غیر ممکن است باید مهندسین نگهداری و تعمیرات توانایی چک کردن عملکرد بلبرینگ و رولبرینگ ها حین کار داشته باشند .

برای مراقبت و نگهداری از بلبرینگ و رولبرینگ ها در حین کار چهار روش کلـــی وجود دارد که به شرح زیر است و هر کدام را در ادامه بررسی می کنیــم .

۱) بازرسی بلبرینگ و رولبرینگ ها از طریق گوش دادن :

گوش دادن به صدای بلبرینگ و رولبرینگ ها در حین چرخش اولین اقدام کار برای مراقبت و نگهداری از بلبــرینگ و رولبــرینگ ها در حیــن کار است . ساده ترین روش برای این منظور استفاده از گوش ها می باشد امـــا این کار غیر کافی و غیر مهندسی است . دستگاه هایی برای افزایش دقت و کیفیت شنیدین وجود دارد که یکی از آنها دستگاه electronic stethoscope است . این دستگاه مبتنی بر دریافت و آنالیز صدا می باشد .

یک از دستگاه های دیگر که برای پایش وضعیت بلبرینگ و رولبرینگ ها در حین کار توسعه یافتــه است و می توان آن را در دسته مراقبت و نگهداری از طریق گوش دادن قرار داد، دستگاه های آنالیز ارتعاشات می باشد که با بررسی ارتعاشات قادراند عدم کارکرد صحیح بلبرینگ و رولبرینگ ها در حین کار را به ما گوشزد کنند .

۲) بازرسی بلبرینگ و رولبرینگ ها از طریق کنترل حرارت :

برای این منظور باید از دستگاه Digital Thermometer استفاده کرد ، که با دقت بسیار زیاد دمای بیرینگ را مشخص می کند ولی اگر به هر علت این دستگاه در دسترس نبود می توان با قرار دادن کف دست روی یاتاقان از دمای تقریبی اطلاع یافت.

۳) بازرسی بلبرینگ و رولبرینگ ها با ترمو گرافی :

اگر اصطکاک و سایش بین قسمت های متحرک بیرینگ افزایش پیدا کند ، مانند کاهش روانکار ، فرسودگی بیرینگ و … سبب افزایش دما بصورت غیر عادی در بیرینگ خواهیم بود .

در بالاتر اشاره شد که میتوان با دست این افزایش حرارت نسبی را بررسی کرد ، اما دقت بالایی ندارد و راه دوم که اشاره شد استفاده از ترمومتر است که دقت بالایی دارد اما نیاز به دسترسی به سطح بیرینگ داریم و برای بیرینگ هایی که روی دستگاه در موقعیت دشوار نصب شده اند شاید بررسی دمای بیرینگ کار دشواری باشد . که در این حالت بهترین روش استفاده از دوربین های ترموگرافی است . استفاده از ترموگرافی برای پایش وضعیت بلبرینگ یک روش نسبتـــاً دقیق برای مراقبت و نگهداری از بلبــرینگ و رولبــرینگ ها در حیــن کار است .

۴) بازرسی چشمی بلبرینگ و رولبرینگ ها :

توسط چشم باید سلامتی روغن روانکار یاتاقان را بررسی کرد و از کارکردن درست یاتاقان را ارزیابی کرد گاهی ممکن است به هر علتی کاسه نمد دچار عیب شده باشند و مواد آلوده کننده به داخل بیرینگ راه پیدا کنند . بازرسی چشمی اولین و ساده ترین گام در جهت مراقبت و نگهداری از بلبرینگ و رولبرینگ ها می باشد .

نکات مراقب و نگهداری روانکاری بلبرینگ و رولبرینگ ها

۱) روانکاری بلبرینگ و رولبرینگ ها با گریس

اجزا بیرینگ ها باید طبق دستور العمل مشخص شرکت سازنده بصورت متناوب گریس کاری شوند . مجرای گریس خور را حتما باید قبل از روانکاری مجدد تمیز کرد ، اگر به هر علت بیرینگ داری مجرای گریس خور نباشد ابتدا باید دستگاه متوقف شود و سپس گریس کاری انجام شود روانکاری منظم یکی از گام های مراقبت و نگهداری از بلــبرینگ و رولبــرینگ ها است .

۲) روانکاری بلبرینگ و رولبرینگ ها با روغن

روانکاری بلبرینگ و رولبرینگ ها با روغن بعد از روانکاری بلبرینگ و رولبرینگ ها با گریس متداول ترین روش برای روانکاری است . در این روش سطح روغن بلبرینگ و رولبرینگ ها را باید مرتبـــاً چک کرد و در صورت لزوم روغن را اضافه کرد قبل تعویض روغن ابتدا باید روغن قبلی بطور کامل تخلیه شود سپس با روغن جدید جایگزین شود .

دمای روغن بر روی عمر روغن تاثیر مستقیم دارد هر چه دمای کاری بیشتر باشد عمر روغن کاهش می بابد ، لذا برای شرایط دمای زیر 50 درجه سانتی گراد روانکاری با روش حمام روغن سالی یکبار کفایت می کند و برای دمای 100 درجه سانتی گراد سالی چهار بار باید روغن تعویض گردد . باری دمای 120 درجه سانتی گراد باید هر دو هفته یک بار روغن بیرینگ بصورت کامل تعویض گردد روغنکاری منظم یکی از گام های مراقبت و نگهداری از بلبرینگ و رولبرینگ ها می باشد.

کیش رول گستر وارد کننده انواع بلبرینگ و رولبرینگ های ژاپنی چینی امریکایی می باشد. فروش بلبرینگ و رولبرینگ با بهترین قیمت موجود در بازار در کیش رول گستر

جهت تماس :

02133992760